Στην τρίτη έκδοση της σειράς αρχείων μας AZ, η εθελόντρια αρχειονόμος Cluny Wells επιλέγει την πέτρα Coade για το γράμμα C της.
Μπορεί να έχετε παρατηρήσει τα εντυπωσιακά βάζα που βρίσκονται μέσα και γύρω από το Σπίτι και τους Κήπους μας, αλλά υπάρχει μια πολύ πιο πλούσια ιστορία πίσω από αυτά από ό,τι νομίζατε αρχικά. Κατασκευασμένη στο εργοστάσιό της στη Lambeth, η Eleanor Coade ήταν υπεύθυνη για την παραγωγή όχι μόνο των αγγείων Medici και Borghese στο Ωδείο, αλλά και των διακοσμητικών μεταλλίων και των Paterae στην Classic Bridge.
Η πρώιμη ζωή της Eleanor Coade
Η Eleanor Coade γεννήθηκε το 1733 στο Exeter, αφού η μεγάλη οικογένειά της είχε μετακομίσει εκεί από το Dorset. Η άμεση οικογένειά της μετακόμισε στη συνέχεια στο Λονδίνο το 1762. Περίπου επτά χρόνια αργότερα, μετά το θάνατο του πατέρα της, η Eleanor καθιερώθηκε ως Βρετανίδα επιχειρηματίας στο εργοστάσιο στο Lambeth. Το εργοστάσιο Coade ήταν γνωστό για την κατασκευή νεοκλασικών αγαλμάτων, αρχιτεκτονικών διακοσμήσεων και διακοσμητικών κήπων από Λιθοδίπυρα – που σημαίνει «πυρμένη με πέτρα δύο φορές», και έτσι το προϊόν κεραμικής πέτρας κυκλοφόρησε στο εμπόριο ως «Coade’s Lithodipyra».
Υπήρχαν πολλές νεοφυείς επιχειρήσεις «τεχνητής πέτρας» εκείνη την εποχή, αλλά μόνο η Eleanor Coade πέτυχε μακροπρόθεσμα, με την επιχείρηση να διαρκέσει για 50 χρόνια. Συνδύασε την υψηλή ποιότητα κατασκευής και το καλλιτεχνικό γούστο, με επιχειρηματικές επιχειρηματικές δεξιότητες και μάρκετινγκ. Αυτά ήταν μεγάλα επιτεύγματα στην εποχή της Γεωργίας, ειδικά για μια ανύπαντρη γυναίκα.
Coade Stone στο Chiswick House & Gardens
Από το 1799 μέχρι το θάνατό του το 1813, η Eleanor χρησιμοποίησε τον ξάδερφό της John Sealy ως σύντροφο. Ως αποτέλεσμα, τα τελικά προϊόντα εκείνη την εποχή θα είχαν το όνομα «Coade Sealy». Τα αγγεία μας στο Ωδείο είναι σφραγισμένα με αυτό το όνομα και χρονολογούνται το 1801, πράγμα που σημαίνει ότι πιθανότατα αγοράστηκαν από τους 5ου Δούκας του Devonshire. Αφού ο γιος του Δούκα «Χαρτ» αγόρασε τη γειτονική ιδιοκτησία Moreton Hall και είχε σχεδιάσει και κατασκευάσει το Ωδείο, τα βάζα τοποθετήθηκαν στα σκαλιά του Ωδείου. Πιο πρόσφατα, τα αγγεία μεταφέρθηκαν εντός του Ωδείου για προστασία από τα στοιχεία, με αντίγραφα έξω στη θέση τους.
Η Classic Bridge, που χτίστηκε το 1774 για τους 5ου Ο Δούκας του Devonshire, έχει επίσης κάποια διακόσμηση Coade στις όψεις: τέσσερις ωοειδείς πλάκες/μετάλλια με ένα χερουβείμ σε κάθε μία, και στις τρεις πλευρές των τετράπλευρων προβλήτων είναι «paterae», ένα χαρακτηριστικό σε σχήμα μπολ. Ο κατάλογος Coade προσέφερε 98 διαφορετικά μεγέθη και σχέδια πατερών, και αυτά γενικά είχαν γραμμές αυλακώσεων που ακτινοβολούσαν από το κέντρο της πλάκας. Οι οβάλ πατέρες στη γέφυρα έχουν το καθένα 12 βελανίδια, στραμμένα προς το κέντρο.
Η εργασιακή ζωή της Eleanor Coade
Παρά το γεγονός ότι ήταν ανύπαντρη, «Mrs Coade» ήταν ο τίτλος που χρησιμοποιούσε συχνά η Eleanor. Στην εποχή της Γεωργίας αυτός ήταν ένας τίτλος ευγένειας που δόθηκε σε ανύπαντρες επιχειρηματίες. Ωστόσο, όταν εξέθεσε στην Εταιρεία Καλλιτεχνών μεταξύ 1773 και 1780, καταχωρήθηκε στον κατάλογό της ως «Miss Coade» και «Sculptor». Τα έργα που εκτέθηκαν πιθανότατα παρήχθησαν από την εταιρεία, αντί να τα διαμορφώσει η ίδια, ειδικά καθώς απασχολούσε ανθρώπους όπως οι γλύπτες John Bacon και Joseph Panzetta και αρκετοί άλλοι σχεδιαστές και μοντελιστές. Η εταιρεία συνέχισε να χρησιμοποιείται από όλους τους σημαντικούς γεωργιανούς αρχιτέκτονες – συμπεριλαμβανομένων των Robert Adam, Capability Brown, Henry Holland, John Nash, Humphry Repton και Sir John Soane για να αναφέρουμε μόνο μερικούς. Προφανώς ο Soane χρησιμοποιούσε την πέτρα Coade από την ηλικία των 27 έως τα 75 του.
Μετά τον θάνατο του συντρόφου της, John Sealy, το 1813, χρησιμοποίησε τον William Croggan ως μάνατζέρ της μέχρι τον θάνατό της το 1821, αλλά δεν τον έκανε ποτέ σύντροφο. Μετά τον θάνατό της έπρεπε να πάει στο δικαστήριο για να αγοράσει την εταιρεία για τον εαυτό του.
Η εταιρεία Coade είχε επιτροπές από τα δικαιώματα και την κυβέρνηση, και κομμάτια Coade έχουν βρεθεί σε όλη τη Βρετανία. Έκαναν εξαγωγές και σε άλλα μέρη του κόσμου, όπως τις ΗΠΑ, την Καραϊβική, την Πολωνία και τη Ρωσία.
Λεπτομέρειες από πέτρα Coade στη Γέφυρα μας. Φωτογράφος – Mark Lawson
Η προσωπική ζωή της Elizabeth Coade
Η κυρία Coade ήταν ένα αξιόλογο πρόσωπο – μια πολύ αφοσιωμένη και ανεξάρτητη γυναίκα που δεν παντρεύτηκε ποτέ και που νοιαζόταν για τους συγγενείς και τους στενούς της φίλους. Άφησε κληρονομιές σε λειτουργούς διαφορετικών δογμάτων για να τις δώσουν σε εκείνες από τις εκκλησίες τους που χρειάζονταν βοήθεια. Άφησε επίσης χρήματα σε άλλες γυναίκες, συνήθως κλωστές ή χήρες, αν και άφησε κληροδοτήματα σε τρεις παντρεμένες γυναίκες με την προϋπόθεση ότι θα πρέπει να υπογράψουν οι ίδιες για τα κληροδοτήματά τους ενώπιον των εκτελεστών, ανεξάρτητα από την έγγαμη κατάσταση τους. Ήταν ο κανόνας εκείνη την εποχή οι σύζυγοι να υπογράφουν για τις γυναίκες τους και να αναλαμβάνουν τον έλεγχο των οικονομικών τους. Αυτό ήταν ένας αιώνας πριν ο νόμος περί ιδιοκτησίας παντρεμένων γυναικών δώσει σε μια σύζυγο τον έλεγχο των δικών της χρημάτων. Η Eleanor Coade πέθανε το 1821 και θάφτηκε στο νεκροταφείο Bunhill Fields, στο Islington, σε έναν ασήμαντο τάφο.
Ίσως το πιο γνωστό κομμάτι Coade στη Βρετανία είναι το South Bank Lion, το οποίο βρίσκεται στο νότιο άκρο της γέφυρας Westminster. Αρχικά ήταν ένα από ένα ζευγάρι που τοποθετήθηκε στην κορυφή της ζυθοποιίας Red Lion, ενός άλλοτε γνωστού ορόσημου του Λονδίνου που βρισκόταν στο χώρο του Royal Festival Hall, πιθανώς κοντά στο εργοστάσιο της Eleanor Coade στο Narrow Wall. Μετά την κατεδάφιση της ζυθοποιίας το 1949, ο βασιλιάς Γεώργιος VI έδωσε εντολή να σωθεί το λιοντάρι. Μεταφέρθηκε πρώτα στο σταθμό Waterloo και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στη νοτιοανατολική γωνία της γέφυρας Westminster το 1966. Η τραγανή λευκή εμφάνιση αυτού του εθνικού συμβόλου είναι απόδειξη της ανθεκτικότητας της πέτρας Coade.
Τα αρχεία του Coade
- Ο Κατάλογος σχεδίων – πάνω από 700 διαφορετικά σχέδια. (1784). Αντίγραφα στη Βρετανική Βιβλιοθήκη και στη Βιβλιοθήκη της Βασιλικής Ακαδημίας.
- The Handbook of Coade’s Gallery, που καλύπτει τα έτη 1769 έως 1799. Ένα αντίγραφο βρίσκεται στη Βρετανική Βιβλιοθήκη.
- Τα βιβλία εργασίας του William Croggan, διευθυντή της κυρίας Coade από το 1813. Αυτά τα βιβλία βρίσκονται στο Public Record Office.
